طیبه ثابت - حواسم به تصاویر زیبای پای هر صفحه خیره میشود. به خودم میگویم: «راستی اگر صنعت چاپ نوآوری نمیشد، زندگی خیلی سخت بود!»
به هر طرف که نگاه میکنم، بیشتر به فایدههای صنعت چاپ پی میبرم. از اطلاعات کتابهای خودمان و تابلوهای مختلف در شهر بگیریم تا اسناد ادارهها و همین آمار و ارقام تراکنشهای خرید و نسخههای دکتر و اسم داروها که روی هر بسته و شیشه چاپ شده است.
خوب است بدانیم تاریخ پیدایش صنعت چاپ در جهان به ۳۰۰۰ هزار سال قبل از میلاد مسیح و به ساکنان بینالنهرین برمیگردد که از مهرههای استوانهای برای چاپ نوشته و تصاویر روی سطوح گلی استفاده میکردند.
در جوامع دیگر همچون چین و مصر، از تمبرهای کوچک برای چاپ روی سطوح و پارچه استفاده میکردند. در قرن دوم پس از میلاد مسیح، یک دانشمند چینی به نام «تسای لون» برای اولین بار موفق بهاختراع و تولید کاغذ در جهان شد.
در قرن یازدهم نیز دوباره یک دانشمند چینی به نام «بی شنگ» موفق شد برای اولین بار حروف متحرک چاپی را اختراع کند.
او حروف چاپی خودش را با گل رس ایجاد و اختراع کرد. قرن ۱۲ تازه فناوری ساخت و صنعت کاغذ به اروپا رسید.
در قرن ۱۳ برای نخستینبار حروف فلزی برنز در چین و ژاپن طراحی شد که قدیمیترین این نمونه به سالهای ۱۳۹۷ میلاد مسیح میرسد.
«ویلیام کاگستون» در سال ۱۴۷۶ تجهیزاتی از هلند خریداری کرد و نخستین ماشین چاپ را در انگلستان ساخت. صنعت چاپ در اواخر قرن پانزدهم در بیش از ۲۵۰ شهر مهم در سرتاسر اروپا گسترش یافت.
تاریخ چاپ در ایران به ۵ قرن پیش از میلاد مسیح، یعنی به دوران پادشاهان هخامنشی و مهرهای سلطنتی، میرسد که برای تأیید احکام و فرمانهای حکومتی از آنها استفاده میکردند.
نخستیــن چاپـــخـــانـه در ایران به دوران صفویان بازمیگردد که کشیشان ارامنه در جلفای اصفهان با آن تعدادی دعا و ذکرهای مسیحی را چاپ کردند.
در دوره حکومت نادرشاه افشار به گزارش ۲ سیاح خارجی، جزوههایی به لاتین و عربی در ایران چاپ و پخش شد.
در دوران ولایتعهدی عباسمیرزای نایبالسلطنه صنعت چاپ در ایران به طور جدی نیز آغاز میشود و شکل میگیرد تا به شیوه امروزی آن برسیم.
اکنون ۱۱ شهریور هر سال را در تقویم، روز صنعت چاپ نامیدهاند که نشانه اهمیت این صنعت بزرگ است.